Begin november stelde de  gemeenteraad de begroting voor 2023, een uitwerking van de plannen die de coalitiepartijen in het voorjaar maakten

In de discussie vooraf kwamen fractieleden met ideeën voor groene gevels en schooltuinen en fietsenstallingen. Hoe bewoners nog meer te bewegen tot duurzaam gedrag. En een voorstel om ook in ’s-Hertogenbosch voortaan de afschaffing van de slavernij te gedenken.

 

De GroenLinksbijdrage bij de begrotingsbehandeling van 8 november 2022

Dank u voorzitter

De eerste begroting in deze bestuursperiode, andere fracties hebben er al op gewezen, en wat mijn fractie betreft een mooie doorvertaling van het bestuursakkoord van begin dit jaar. Met nadruk op de hoofdopgaven waar we de komende jaren ook als gemeente voor staan. Wonen, energietransitie en gelijke kansen. Opgaven waar we ambitieus mee aan de slag willen, ondanks alle omstandigheden en onzekerheden waarmee we mee te maken zullen krijgen: oorlog, inflatie, energieprijzen, gebrek aan menskracht en materiaal, onvoorspelbaar of nalatig handelen van de rijksoverheid zoals bijvoorbeeld bij de stikstofcrisis.

Over de noodzaak tot snel bouwen van meer woningen is in de commissies al genoeg gezegd, over de energietransitie ook. Mijn fractie onderschrijft natuurlijk die noodzaak en kan zich daarom helemaal vinden in het verhogen van de bedragen voor het Volkshuisvestingsfonds en de Startbuurt Warmtevisie nu daar financiële ruimte voor komt.

Prettig ook dat er de komende jaren financiële ruimte lijkt te zijn, verstandig die nu nog niet te bestemmen omdat het altijd onzeker is hoe de rijksoverheid beloften en verwachtingen naar de gemeenten nakomt. De uitdagingen die op ons afkomen blijven groot, de ambities van het stadsbestuur ook, daarom is het niet nu  verstandig de voorgestelde OZB weer te verlagen of verder te gaan met niet kostendekkende leges. Moties die daarom vragen zal mijn fractie daarom ook niet steunen.

Gelijke kansen

Het scheppen van gelijke kansen is een andere hoofdopgave die dit college zich heeft gesteld. Er komt met deze begroting geld en personeel om aan daaraan echt te werken. Om er een goed begin mee te maken althans want talentontwikkeling voor iedereen heb je niet in één bestuursperiode voor elkaar. Dat vraagt een samenhangend beleid over jaren. En datzelfde geldt natuurlijk ook om het verkleinen van sociaal-economische gezondheidsverschillen.

Talent is immers gelijk verdeeld in onze gemeente, de kans dat te ontwikkelen helaas niet blijkt steeds opnieuw. Dat is niet alleen onrechtvaardig voor wie het treft, ook de maatschappij loopt zo dat talent mis. Met het programma rijke schooldag kunnen scholen, sportclubs, culturele instellingen en ouders straks zorgen dat meer jongeren kansen krijgen om hun talent te ontwikkelen.

Talenten zijn gelijk verdeeld over de stad, gezondheid is dat helaas niet. In sommigen wijken kennen bewoners minder gezonde levensjaren of leven zelfs korter. Dat probleem is hardnekkig, de gezondheidsverschillen lijken eerder groter dan kleiner te worden. Gedragsverandering is moeilijk. Mijn fractie verwacht veel van een aanpak langs drie sporen: meedoen, gezonde leefomgeving, gezonde leefstijl. Sporen die elkaar kunnen versterken en die mensen uitdagen en faciliteren, niet alleen vertellen wat zij verkeerd doen.

Prettig wonen en leven

Prettig wonen en leven: nu en in de toekomst vraagt om een groene, klimaatadaptieve stad. Groene gevels kunnen naast groene daken daar een belangrijke rol in spelen.  Dank voor de toezegging van de wethouder daarover. Prettig wonen en leven vraagt ook om vergroende buurten en wijken en groene schoolpleinen, maar ook om de mogelijkheid om met de fiets vanuit die buurten en wijken, de binnenstad, onze dorpen en iets verder gelegen gemeenten te bereiken. Gelukkig wordt er verder gewerkt aan snelfietspaden. Onze fractie is ook zeer tevreden met de toezegging om duurzaam gedrag te stimuleren door actieve bewustwordingscampagnes zoals een groen keurmerk. Duurzaam gedrag is immers een voorwaarde om ook op termijn prettig te wonen en te leven in onze gemeente.

Voorzitter,

Zoals gezegd is mijn fractie enthousiast over deze begroting. Toch komt GroenLinks, samen met andere partijen, met een amendement, een voorstel om bij deze begroting geld te bestemmen voor de herdenking van 150 jaar afschaffing van de slavernij, 1 juli volgend jaar.

Keti Koti

oor heel Nederland is er de afgelopen jaren aandacht geweest voor het Nederlands aandeel in de slavernij.  Ook in Brabant hebben gemeenten steeds vaker oog voor hun rol of die van hun inwoners hierbij. Breda vierde al vier keer Keti Koti, in Tilburg werd op 1 juli van dit jaar een monument onthuld wat het slavernijverleden herdenkt, Eindhoven doet momenteel onderzoek. Onze gemeente blijft tot nu toe achter. In onze stad wordt Keti Koti, de jaarlijkse herdenking van de afschaffing, niet gevierd.

Ook in onze stad wonen afstammelingen van tot slaafgemaakten. Met hen delen we een gezamenlijke geschiedenis in ons koninkrijk. Ook in onze gemeente is helaas nog steeds sprake van racisme, discriminatie en achterstelling van zwarte medeburgers. Daarom is het gepast om komend jaar samen Keti Koti te vieren en zo met elkaar te werken aan de inclusieve gemeente die we willen zijn. Om die herdenking mogelijk te maken dienen we amendement ‘Herdenking 150 jaar afschaffing slavernij in.’

 

Mijn fractie dient de motie seniorenorkesten mee in. Een schone, toegankelijke en gezonde gemeente is gebaat bij veel elektrisch vervoer, daar zijn laadpalen en wellicht ook andere oplaadmogelijkheden voor nodig, daarom ook steun voor de motie van Rosmalens Belang.

energiearmoede

Vorig jaar spraken we bij de begrotingsbehandeling over energiearmoede. We konden niet vermoeden dat het probleem door de oorlog in Oekraïne zo veel groter zou worden. Naast onze burgers worden ook sportclubs, culturele instellingen, accommodaties en het mkb getroffen. Versneld verduurzamen kan de problemen verkleinen. Daarom steun voor de motie van het CDA, die immers naast het faciliteren van sportclubs ook vraagt te onderzoeken hoe in andere sectoren gemeentelijke hulp kan worden geboden. Onderzoek samen met betrokkenen uit die sectoren natuurlijk.

Onze inwoners worden geholpen door de rijksoverheid en door de gemeente. Ingewikkelde wetgeving en het toeslagenstelsel maken dat dit alleen efficiënt met maatwerk kan. Door het optrekken van allerlei percentages of algemene maatregelen krijgen mensen die steun nodig hebben die niet voldoende en krijgen andere die wel zonder die echt nodig te hebben. De motie van de SP steunt mijn fractie daarom niet.

Designmuseum

Ook in onzekere tijden blijft het nodig te blijven investeren in de economische slagkracht van onze stad en in ’s-Hertogenbosch als cultuurstad van het zuiden. Dat heeft de gemeente gedaan tijdens de kredietcrisis en de afgelopen jaren toen de gevolgen van de pandemie nog helemaal niet duidelijk waren. Gelukkig is het college dat nu ook weer van plan. Mijn fractie steunt het opnemen van de herhuisvesting van het Designmuseum in het Structuurfonds.