Parkeren is – niet alleen bij GroenLinks – natuurlijk een gevoelig onderwerp. De afgelopen maanden is er elke maand wel een bouwplan waarbij cruciaal is hoe wordt omgegaan met het parkeren. Daarnaast spelen financiën een belangrijke rol: de inkomsten uit parkeren lopen terug en de kosten nemen toe. Zo moet de gemeente vanaf volgend jaar in principe zelf voor de (succesvolle) transferiabussen gaan betalen – ruim een half miljoen euro, de provincie Noord-Brabant betaalt daarvoor niet langer mee.

Zulke ontwikkelingen vragen om andere keuzes en een fundamenteel debat in onze stad: wie mag waar parkeren en wie betaalt dat? En waarom offeren we zoveel openbare ruimte op aan het parkeren? Daarnaast is de vraag welk parkeerbeleid we moeten voeren om de mobiliteitsdoelstelling (meer fiets en openbaar vervoer, minder auto) te halen.

Namens GroenLinks stelde Peter van Doremalen voor om die vragen eens bij te kop te pakken. Zijn voorstel voor zo'n beleidsdebat in de raadscommissie Ruimtelijke Ordening en Beheer (ROB) kreeg echter niet genoeg bijval. Jammer, want zo'n debat is echt heel nodig. Dat bleek opnieuw tijdens de laatste raadsvergadering. Daar ging de discussie niet over belangrijke zaken als bijvoorbeeld hoe de wachtlijst voor bewoners te verkleinen ( 700 honderd binnenstadsbewoners al heel lang  wachten op een parkeerplaats). Nee, de raadsleden discussieerden over een paar plaatsen voor ultrakort parkeren en draaiden uiteindelijk een raadsbesluit van drie maanden geleden daarover weer terug alleen omdat enkele winkeliers in de Vughterstraat te hoop liepen.

Waarom GroenLinks een parkeerdebat zo  belangrijk vindt lees je in het voorstel dat Peter voor de raadscommissie schreef:

Notitie voor raadscommissie ROB van 14 januari 2014


Parkeren komt de laatste maanden in tal van dossiers indringend  aan de orde. Over centrumplan Rosmalen, over Willemspoort, de aanbesteding van het openbaar vervoer in relatie met Transferia, over het herontwikkelen van het oude gerechtsgebouw aan de Zuidwal, de herontwikkeling van een flat bij de Helftheuvelpassageen recentelijk vragen van Rosmalens Belang over het Transferium Willemspoort.


Parkeren  een heel technisch vraagstuk met ruimtelijke, milieu, juridische en financiële aspecten met een grote impact op leefbaarheid, waarde van onroerend goed en economisch functioneren van de stad. Het is een complex vraagstuk  historisch gegroeid en gestold in een juridische, ruimtelijke en organisatorische werkelijkheid die maar moeilijk en langzaam is te veranderen. Daar komt bij dat  (bijna) iedereen in Nederland  parkeerdeskundige is en er grote belangen mee zijn gemoeid: vandaar dat het een bij uitstek politiek onderwerp is. 


De raad heeft verschillende regelende en sturende bevoegdheden op het gebied van parkeren:


-    Gebruik van de ruimte in bestemmingsplannen en inrichtingsplannen
-    Parkeernormen bij bouwplannen
-    Systeem en gebieden  vergunningen
-    Tarieven en gebieden betaald parkeren
-    Aanleg en beheer van parkeergarages en transferia


Ontwikkelingen en vraagstukken


Naar de opvatting van GroenLinks zijn er ontwikkelingen en vraagstukken die vragen om een nieuwe discussie en mogelijk nieuwe uitspraken over de visie op parkeren in de stad.


1.    De het autobezit stijgt veel minder dan voorheen en daalt al jaren bij de groep tussen de 25 en 40 en sinds kort ook onder jongeren. Of dit een effect is van de crisis of een blijvend veranderd mobiliteitsgedrag is te vroeg om te zeggen. Op dit moment heeft 25 % van de huishoudens geen auto. In de laagste inkomenscategorie zelfs 55%. Dit maakt mogelijk een einde aan de noodzaak om in bestaande wijken keer op keer groen en speelterrein om te zetten in parkeergelegenheid.
 
2.    Bij het realiseren van een bouwplan is de initiatiefnemer verplicht te voldoen aan de parkeernorm en parkeerplaatsen aan te leggen. Dit legt een zware financiële verplichting op het initiatiefnemer.  Hierdoor komen initiatieven niet van de grond: dit geldt met name voor sociale woningbouw en initiatieven in en rond de binnenstad. Ook trekt deze verplichting een zware wissel op het gebruik van de (openbare) ruimte rond het initiatief. Parkeernormen worden door het college meer en meer flexibel ingezet, vgl besluit om bij het GZG voorlopig geen bezoekersgarage te bouwen, in de Willemspoort geen bezoekersparkeren te realiseren en voor de Helftheuveltoren voor de verhoging van de parkeernorm met 71 plaatsen alleen in het weekend 34 plaatsen van een kinderdagverblijf toe te voegen.

Maar is dit wel terecht en rechtvaardig? Is het niet effectiever om als stad/initiatiefnemer de parkeerplaatsen aan te leggen en deze kostendekkend te verhuren aan degenen die een auto bezitten. Een systeem wat in het Paleiskwartier bestaat; daar kunnen kopers kiezen voor een appartement met en zonder garage.


Dit raakt aan een belangrijke vraag: parkeren is niet gratis: moeten de kosten de komende jaren niet meer bij de autobezitter dan bij de belastingbetaler of de ondernemer of woningbouwer komen te liggen.


3.    Op dit moment worden vergunningen ingevoerd na raadpleging van bewoners in een straat. In de binnenstad wordt een groot tekort geaccepteerd resulterend in een lange wachtlijst van 700 op 1000 plaatsen. Het systeem is niet, en in wijken helemaal niet, kostendekkend. Kostendekkendheid verdraagt zich ook niet met de breed heersende opvatting dat bewonersparkeren (nagenoeg) gratis moet zijn, dan wel dat er via bouwkosten (zie parkeernorm) en wegenbelasting al voor is betaald. Door de lange wachtlijsten, regelgeving (werkers hebben geen recht op een vergunning) en ontwijking van kosten zoeken bewoners en werkers van binnenstad, ziekenhuis en Brabanthallen een plaatsje in de wijde omgeving. Het systeem van bezoekerskaartjes is op dit moment heel fraudegevoelig, en draagt hier aan bij.


4.    In de binnenstad wordt duidelijk prioriteit gegeven aan bezoekers van de winkels. Daarvoor is een getalsmatig doel gesteld (groei van 4400 naar 6500) en wordt via het structuurfonds geïnvesteerd in transferia. De kosten van transferiumbussen drukken op de gemeentebegroting (binnenkort wellicht nog extra). Het doel van deze investeringen: een aantrekkelijke binnenstad met heel beperkt bezoekersparkeren komt maar heel langzaam dichterbij.


5.     In parkeren gaat veel geld om. Op dit moment draagt parkeren jaarlijks 5,7 miljoen bij aan de algemene middelen.  Echter: de gemeentelijke inkomsten lopen terug. De exploitatiekosten voor transferia nemen toe (investeringen komen uit het structuurfonds) en ook de parkeergarage Hekellaas kost de eerste jaren geld. De wens om straatparkeren te beëindigen is een hele kostbare.

Voorstel


Namens de fractie van GroenLinks stellen wij u voor om:


1.    een beleidsdebat te voeren over het gemeentelijke parkeerbeleid in het licht van de hierboven geschetste ontwikkelingen.
2.    een werkgroep samen te stellen die de voorbereiding van dit beleidsdebat ter hand neemt. Deze voorbereiding bestaat uit in ieder geval uit:
•    het inventariseren van de relevante vraagstukken;
•    onderzoeken op welke wijze informatie wordt vergaard die nodig is voor het voeren van het debat: beoordelen welke informatie bij het college wordt opgevraagd dan wel via een externe oriëntatie met bijvoorbeeld een expertmeeting.
•    het voorbereiden van een voorstel over de verdere opzet van het beleidsdebat.
 
GroenLinks
Peter van Doremalen