Op 13 november is de begroting voor 2026 vastgesteld door de gemeenteraad. Fractievoorzitter Wies Korver voerde namens GroenLinks het woord. Samen met PvdA dienden we drie moties in. ‘Elke Vierkante Meter Telt - haal het maximale uit de Bossche woningvoorraad’, 'Samen voor Den Bosch - Vrijwillige inzet van ambtenaren voor de gemeenschap faciliteren' en 'De vrouwenschouw om vrouwen beter te betrekken bij de inrichting van onze openbare ruimte'. De moties zijn allemaal aangenomen!
Lees hieronder de inbreng van Wies Korver in de commissie bestuur, waarin de lijn van GroenLinks voor de begroting is uitgezet. Ben je benieuwd naar de inbreng van de PvdA? Die kun je via deze link teruglezen.
Voorzitter,
Bij de voorjaarsnota gaf ik al aan dat het voor GroenLinks belangrijk is dat we blijven investeren in de toekomst, de toekomst voor mens en natuur. Dat geldt dan natuurlijk ook bij de begroting voor 2026.
We zijn blij dat er een sluitende meerjarenbegroting voorligt, waarin wendbaar begroten meer vorm krijgt, waarin het structuurfonds wordt aangevuld waardoor investeringen mogelijk worden gemaakt en waarin nadrukkelijk aandacht is voor co-financiering en samenwerking.
We staan voor de volle 100% achter het fonds van €1 miljoen voor de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed. Wij zien dat als een uitstekende investering in de toekomst.
Wat we lastiger te verkopen vinden is dat de woonlasten voor woningeigenaren met ruim 2% stijgen, terwijl de woonlasten voor huurders met bijna 4% stijgen. Voor huurders is dat dus bijna twee keer zoveel en wij kunnen dat niet uitleggen.
In de afgelopen periode is er veel geïnvesteerd in mensen en in natuur en gelukkig blijft dat ook zo.
Zo zijn we blij met de extra aandacht en het extra geld voor diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid in onze gemeente en benieuwd naar de uitkomsten van het onderzoek naar het slavernijverleden.
We zijn trots op de aanpak voor natuurversterkend ontwikkelen, omdat het stikstofdossier daarmee actief wordt aangepakt.
Daarnaast kijken we uit naar de participatievisie en het raadsvoorstel over de opwek van duurzame energie via zonnevelden, die allebei in deze periode nog worden verwacht.
En natuurlijk kijken we met tevredenheid terug op wat we als raad door samen te werken hebben bereikt met het vaststellen van onder andere de KIA, het stappenplan waarmee we kunnen gaan meten of we in uiterlijk 2045 klimaatneutraal zijn als gemeente en daarop kunnen bijsturen, het IHP, een mooie investering in de verduurzaming van de schoolgebouwen waarin de kinderen uit onze gemeente veel tijd doorbrengen.
En op wat we hebben bereikt voor grafrust voor onbepaalde tijd. We zijn er nog niet helemaal op dat laatste punt, maar we kijken uit naar het voorstel dat we binnenkort verwachten.
In de afgelopen periode hebben we ook aandacht gevraagd voor onder andere buurtvoedselbossen en de evaluatie van de groennorm en we zijn blij dat die onderwerpen via aangenomen moties binnen bestaand budget worden opgepakt.
Minder blij zijn we met het gebrek aan vorderingen op het gebied van mobiliteit. We hebben er alle begrip voor dat zaken in de uitvoering soms langer duren dan voorzien, maar als we zo aan het einde van deze periode terugblikken is er op het terrein van mobiliteit te weinig gebeurd, ondanks de goede voornemens uit het bestuursakkoord. Terwijl we juist op het gebied van mobiliteit nog extra kunnen en moeten doorpakken, bijvoorbeeld in relatie tot de KIA.
Op hoe het verder moet om als Den Bosch uiterlijk in 2045 klimaatneutraal te zijn en inwoners duidelijkheid te bieden wanneer zij met hun wijk van het gas af gaan, op hoe wij aankijken tegen wat er moet gebeuren op het gebied van mobiliteit en op de grafrust voor onbepaalde tijd komt mijn fractie in de andere commissies uitgebreider terug.
Veiligheid is een thema waar niemand omheen kan. Ook GroenLinks vindt het noodzakelijk investeringen te doen op dit thema.
Waar veiligheid voor bepaalde groepen op straat een groot issue is, ik denk bijvoorbeeld aan vrouwen en aan mensen uit de regenbooggemeenschap, hebben we tijdens de bijeenkomst eind september een duidelijk beeld gekregen van hoe er in onze gemeente wordt gewerkt aan de aanpak van jeugdcriminaliteit, vooral preventief en natuurlijk met maatregelen waar dat moet.
Deze zaken staan niet los van elkaar en wij zijn blij met de manier waarop er in Den Bosch wordt omgegaan met jongeren, ook als zij overlast veroorzaken of zelfs in de criminaliteit dreigen te belanden.
Op diezelfde avond kregen we ook een goed beeld van hoe er binnen de gemeentelijke organisatie langdurig en duurzaam wordt gewerkt aan de fysieke en sociale veiligheid en ook dat beeld stemt ons tevreden.
Dit is de eerste begroting waarin het college een voorstel doet over complexe projecten. De 2 projecten die zij voorstellen, de duurzame polder en de gebiedsgerichte aanpak Hambaken, scharen wij ook zeker onder complexe projecten.
Het belang van de duurzame polder is groot, de gevolgen voor alle betrokkenen kunnen ingrijpend zijn en snelheid is geboden op dit dossier. Wij kunnen er ons dus volledig in vinden.
Dat er in de Hambaken wordt gewerkt met een gebiedsgerichte aanpak is goed, wij hebben daar meerdere keren aandacht voor gevraagd. En dat dit complex is zien we terug in deze begroting. Waar er in de begroting regelmatig wordt gesproken over gebiedsgericht, wijkgericht of buurtgericht werken is er van integraliteit nog nauwelijks sprake. Terwijl dat juist zo’n belangrijk element is van de gebiedsgerichte aanpak.
Dat gebiedsgericht werken wordt toegepast in de sociale structuur, juist ook in de Hambaken, en daar ook met integrale teams juichen wij toe. Maar juist ook bij de sociale structuur zijn er ook nog verbeteringen mogelijk. Daarop zullen we nader ingaan in de commissie sociaal.
Prima dus wat ons betreft dat deze 2 projecten als complexe projecten zijn aangewezen en we daarmee gaan experimenteren.
We hebben in de begroting niet kunnen terugvinden waar de reserve voor het inhuren van de second opinion bij complexe projecten is geland, maar gaan ervan uit dat die wel in de begroting terecht is gekomen.
En dan laat ik het zo ongeveer belangrijkste onderwerp van dit moment, de wooncrisis, tot nu toe ongenoemd. Juist dit onderwerp verdient ook voldoende investeringen voor de toekomst van mensen.
We kennen allemaal de impact van deze crisis, soms aan den lijve, soms van dichtbij en soms van iets verder weg,
maar iedereen kent wel mensen die op zoek zijn naar betaalbare passende woonruimte en daar veel stress van ondervinden of hun leven er noodgedwongen op aanpassen.
Aan de debatten in de landelijke politiek zien we het belang van het oplossen van deze crisis. We zijn trots op hoe we daar in Den Bosch mee bezig zijn en zien toch ook nog mogelijkheden daar meer mee te doen, om de woningvoorraad nog beter te benutten en gebruik te maken van al het potentieel aan woonruimte in onze gemeente. Op dat onderwerp zullen we ook terugkomen in de commissie omgeving.
Tot zover onze bijdrage over de investeringen in de toekomst van mens en natuur zoals die in de begroting voor 2026 worden gedaan.