Op maandagavond 23 april 2012 gingen twintig GroenLinksers met elkaar in discussie in lunchcafé In de Roos. De Bossche GroenLinks-afdeling organiseerde een ‘Lagerhuisdebat’ over uitgangspunten voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Die verkiezingen lijken nog ver weg, zeker nu er in september al Tweede Kamerverkiezingen komen, maar met de voorbereidingen voor 2014 moeten we toch dit jaar al starten.

Afdelingsvoorzitter Els Brendel leidt het debat en legt de deelnemers dilemma’s voor. Ze kunnen hun keuze kenbaar maken door aan de ene of andere kant te gaan zitten. Wie zich laat overtuigen door sprekers aan de andere kant mag nog van mening veranderen en ‘overlopen’. De volgende vier dilemma’s komen aan de orde:

Groener of linkser

Allebei, natuurlijk. Groen en links versterken elkaar, maar omwille van de discussie moeten de deelnemers nu toch kiezen. Een meerderheid kiest voor groener, maar ook aan de ‘linkerkant’ zijn flink wat leden te vinden.
De term ‘links’ lijkt toch wat verouderd. Het gaat meer om mensen en sociale samenhang.
Groen en sociaal blijken prima met elkaar te verbinden. Via duurzaamheid, waarbij mens, milieu en economie met elkaar in balans zijn, en via kansen voor de toekomst.
Maar niet iedereen blijft braaf in het midden… Aan beide kanten zijn gepassioneerde leden te vinden, die vol vuur verdedigen waarom nu juist groen of sociaal op één moet staan. Bij onze kiezers zullen die groepen er ongetwijfeld ook zijn. Voor de verkiezingen kan het dus goed zijn om, naast het verbindende verhaal, specifiek groene en specifiek sociale punten te hebben om ons mee te profileren.
Verder wordt duidelijk dat het zowel bij groen als sociaal om concrete oplossingen voor de echte uitdagingen van deze tijd moet gaan. Werkbezoeken, van verpleeghuis tot kippenfokkerij, kunnen helpen om ons verhaal nog concreter te maken.

Macht of idealen

De discussie over dit dilemma, dat samenhangt met de keus tussen coalitie en oppositie, begint met een grote meerderheid aan de kant van ‘macht’, met slechts een handjevol mensen aan de kant van ‘idealen’. In de loop van de discussie kiezen echter steeds meer mensen toch voor idealen. Onze idealen zijn blijkbaar erg aansprekend. Aan het eind zijn aan beide kanten ongeveer evenveel mensen te vinden.
We willen macht om idealen te kunnen verwezenlijken, om concrete stappen in de goede richting te zetten, zelfs al is dat met compromissen. Macht moet echter geen doel op zich worden. Als macht niet meer verbonden is met idealen, wordt die betekenisloos. Maar als idealen niet meer verbonden zijn met macht, of op zijn minst met invloed of gezag, zijn ze mooi om te hebben, maar leiden ze niet tot concrete resultaten. Het gaat om de juiste balans.
Verder komt aan de orde dat debat binnen en buiten de partij belangrijk is, om politici scherp te houden en de macht te blijven voeden met idealen.

Ervaring of vernieuwing

In de praktijk natuurlijk een goed mix, maar voor het debat moest iedereen nu toch voor het een of het ander kiezen. Het dilemma wordt aangescherpt met een gedachte-experiment: stel dat we maar één zetel zouden hebben (gelukkig onrealistisch), moeten we die dan met een nieuw of met een ervaren raadslid invullen?
Een grote meerderheid kiest hierbij voor vernieuwing en blijft tijdens de discussie bij die keus. Goede overdracht en begeleiding zijn daarbij wel essentieel.
Enkele deelnemers wijzen er terecht op, dat of iemand ervaren is of nieuw op zich nog niets zegt over de kwaliteiten van die persoon. Een nieuwe kandidaat kan veel ervaringen met zich meebrengen en een ervaren kandidaat kan vernieuwend zijn. Door duidelijk te weten welke kwaliteiten je precies zoekt, kun je zowel nieuwe als ervaren kandidaten daarop beoordelen.

ALV of ledenreferendum

Sinds het landelijk partijcongres van 11 februari 2012 mogen lokale afdelingen kiezen hoe ze de kandidatenlijsten vaststellen: bij een algemene ledenvergadering (ALV) of via een digitaal ‘ledenreferendum’ (waarbij leden thuis achter de computer hun stem uit kunnen brengen).
Een grote meerderheid van de aanwezigen kiest voor het vaststellen van de lijst tijdens een ledenvergadering.
Hoewel het jammer is dat nooit iedereen er op een ALV bij kan zijn, stellen veel leden het wel erg op prijs dat ze elkaar en de kandidaten kunnen zien en spreken tijdens de besluitvorming. Ook het per plek rekening kunnen houden met wie er daarvoor al zijn gekozen, ervaren ze als waardevol. Zo is diversiteit beter te borgen.

Het debat is niet besluitvormend, maar niet vrijblijvend. Het geeft zeker richting en nuttige ideeën aan het bestuur voor de verdere uitwerking van de verkiezingsprocedure. Die wordt eind 2012 voorgelegd aan de ledenvergadering.

Behaalde resultaten en wensen voor de toekomst

Tussen de stellingen door stellen steeds een aantal leden zich voor en geven daarbij antwoord op de volgende vragen:

- Waar ben je het meest trots op dat GroenLinks de afgelopen periode heeft bereikt in de stad?
- Wat vind je dat GroenLinks zeker de volgende periode moet bereiken in de stad?

We hebben veel om trots op te zijn. Enerzijds noemen de deelnemers veel successen die we door deelname aan het stadsbestuur hebben weten te bereiken. Van meer ruimte voor openbaar vervoer en fiets tot de Brede Bossche Scholen en van de autovrije Parade tot het niet volbouwen van de Kloosterstraat. Anderzijds zijn we er trots op, hoe we als afdeling gegroeid zijn tot de best lopende afdeling van Brabant.
Voor de toekomst zetten we die lijn graag voort. We zien graag veel concrete stappen op weg naar een duurzame en klimaatneutrale stad, verdere verbeteringen voor de fietser, een nieuw VMBO, en veel aandacht voor cultuur en zorg. We willen een sociale stad, waarbij we vanuit mensen blijven denken. Onze resultaten maken we graag beter zichtbaar en we willen meer de stad ingaan en mensen opzoeken. Daarbij willen we “achter de mensen staan en niet voor de mensen; we doen het samen.”